Een overname financieren: wat zijn de opties?

Wilt u een bedrijf overnemen? En bent u de verschillende opties aan het uitzoeken? Dan bent u er waarschijnlijk al achter dat een bedrijfsovername niet zomaar een-twee-drie is gebeurd. Er komt een heleboel bij kijken en dan hebben we het niet alleen over het papierwerk. Naast een eventuele eigen inbreng die de koper betaalt, is het vaak gebruikelijk om financiering via andere partijen te verwerven om de bedrijfsovername te financieren. De financiering rondkrijgen voor een bedrijfsovername kan een lastige klus worden. Zeker als u niet op de hoogte bent van alle mogelijkheden. Daarom zetten we in dit artikel de aanvullende financieringsopties voor een bedrijfsovername voor u op een rijtje.

Zijn er aanvullende financieringsmogelijkheden?

Als ondernemer bent u bekend met de bedrijfsfinanciering van uw eigen zaak. Een zakelijke lening, microkredieten of leasing zijn voor velen dan ook bekend terrein. Maar zodra er een overname in het spel komt, is niet iedere ondernemer optimaal voorbereid. Naast de ‘bekende’ financieringsvormen, zoals een bancaire lening, crowdfunding of investeerders, kunt u bij een bedrijfsovername gebruik maken van verschillende soorten aanvullende financieringsmogelijkheden. Dit wordt ook wel een financieringsmix genoemd – een aantal financieringsbronnen worden met elkaar gecombineerd om de totale overnamesom te financieren.

Soorten aanvullende financieringsopties overname

Een bedrijfsovername gaat in de meeste gevallen gepaard met een flinke investering. Niet alleen wordt er betaald voor het pand, maar ook voor de goodwill (de niet-materiële waarde, zoals het klantenbestand en een goede reputatie) moet er een aardig bedrag op tafel worden gelegd. Er wordt daarom vaak gebruik gemaakt van een financieringsmix, waarbij bijvoorbeeld de bank, de koper en de verkoper een deel van de bedrijfsovername financieren. Naast de bekende traditionele en alternatieve financieringsvormen zijn er een aantal andere opties voor de bedrijfsovername financiering:

Gespreide betaling

Kunt u de totale overnamesom niet in één keer betalen? Dan kunt u met de verkoper afspreken om het bedrag in termijnen te betalen. U spreekt met de vorige eigenaar af dat de betaling wordt verdeeld over een bepaalde periode. U doet een aanbetaling en vervolgens los u maandelijks een vast bedrag af. De verkopende partij neemt hier een groot risico; de kans op wanbetaling is groot en hij moet lang wachten totdat het volledige bedrag is afgelost, het is dus niet vanzelfsprekend dat de verkoper hieraan meewerkt.

Achtergestelde lening

Een deel van de overname kan worden gefinancierd met een lening bij de verkoper. Deze achtergestelde lening wordt als laatste terugbetaald in het geval van een faillissement. Andere partijen die de bedrijfsovername financieren, zoals een bank, hebben hierdoor voorrang op afbetaling. De voormalig eigenaar (de verkoper) loopt hiermee dus een groot risico. Het rentepercentage ligt dan ook een stuk hoger bij dit risicodragend kapitaal, maar een groot voordeel is dat het veel vertrouwen wekt bij andere financiers. De verkoper is namelijk bereid om dit risico voor u te lopen.

Bij een financieringsaanvraag wordt er onder andere gekeken naar de solvabiliteit – de verhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen. De achtergestelde lening wordt als eigen vermogen meegerekend.

De Earn-Out regeling

De toekomstige winsten die met het overgenomen bedrijf worden behaald, wordt de earn-out genoemd. Bij een bedrijfsovername financiering kan er een earn-out regeling worden getroffen. Dit houdt in dat de betaling voor het over te nemen bedrijf afhangt van de toekomstige winsten. Er wordt bijvoorbeeld met de vorige eigenaar afgesproken dat een deel van de afkoopsom wordt afgelost als bepaalde doelen zijn behaald. De earn-out regeling wordt vaak toegepast bij bedrijven waarin een hoge waarde van goodwill in de verkoopprijs is opgenomen.

De waarde van een klantenbestand is moeilijk in te schatten. Met de earn-out regeling wordt er afgesproken dat er op de goodwill wordt afgelost als er bijvoorbeeld een klant een bepaalde winst binnen een bepaalde periode oplevert.

Huurkoop van het bedrijfspand

Door middel van huurkoop huurt u als het ware het over te nemen bedrijf. U spreekt met de eigenaar af dat de totale verkoopprijs in termijnen wordt betaald. Het voordeel hiervan is dat u niet direct de hele overnamesom hoeft te financieren. Een nadeel is dat u pas eigenaar wordt van het bedrijf als u alle termijnen heeft betaald. Hiermee onderscheidt huurkoop zich van kopen op afbetaling, waarbij u vanaf het begin eigenaar bent.

Winstrecht

Winstrecht houdt in dat de voormalige eigenaar een periode na de overname recht houdt op een percentage van de winst. Een vaste overnamesom wordt vaak gecombineerd met het winstrecht. Bijvoorbeeld: u neemt een reclamebureau over voor €200.000. Deze vaste overnamesom kunt u financieren. De afspraak is dat de verkoper recht houdt op 5% van de winst voor een periode van 5 jaar. Het winstrecht hoeft u niet te financieren omdat het een deel van de gerealiseerde winst is.

Laat u altijd deskundig adviseren

Er zijn verschillende manieren waarop u een bedrijf kunt overnemen. U kunt bijvoorbeeld samen met de verkoper een vennootschap onder firma (vof) oprichten. Dit is mogelijk als u een eenmanszaak, vof, cv of maatschap over wilt nemen. Ook kan er gekozen worden om  het bedrijf geruisloos door te schuiven of te schenken. Neemt u een besloten vennootschap (bv) over? Dan kan dit op twee manieren: een activa/passiva-transactie of een aandelentransactie. Wat voor bedrijfsovername het ook is, houd er altijd rekening mee dat u moet afrekenen met de Belastingdienst. Daarnaast gaat u als koper bij sommige bedrijfsovernames een langdurige financiële relatie aan met de vorige eigenaar. Om onaangename verrassingen te voorkomen, is het van belang om bijvoorbeeld met partijen die de bedrijfsovername financieren maar ook de verkoper duidelijk op papier te zetten wat de afspraken zijn en eventueel de hulp van een expert in te schakelen om alles in goede banen te leiden. Het gaat immers om grote investeringen die je eigen financiële positie ook flink kunnen beïnvloeden.

Laatst bijgewerkt: 9/01/2024