Ondernemersaftrek

Ondernemers kunnen in aanmerking komen voor de ondernemersaftrek. Dit is een aftrekpost die onder bepaalde voorwaarden kan worden ingezet om het belastbare inkomen te verlagen. Daardoor betaalt u als ondernemer minder belasting en houdt u meer winst over. Maar waaruit bestaat de ondernemersaftrek precies? En wanneer komt u hiervoor in aanmerking?

Wat is ondernemersaftrek?

Ondernemersaftrek is de verzamelnaam die wordt gebruikt voor een zestal van aftrekposten waarvoor u als ondernemer in aanmerking kan komen. U dient hiervoor in ieder geval ondernemer voor de inkomstenbelasting te zijn en winst uit de onderneming te hebben. Daarnaast moet u voor de meeste van deze aftrekposten voldoen aan het urencriterium van 1.225 uur in een jaar. U komt niet voor de ondernemersaftrek in aanmerking als u een medegerechtigde bent.

Het belastingvoordeel van de ondernemersaftrek wordt door de Belastingdienst beperkt. Dit is het geval als uw inkomen in 2024 meer dan € 75.518 is. U heeft dan op minder aftrek recht. In 2024 wordt het belastingvoordeel van de ondernemersaftrek in dit geval berekend met een tarief van 36,97%. In 2023 ging het om een tarief van 36,93% en in 2022 om 40,0%.

Waaruit bestaat de ondernemersaftrek?

De ondernemersaftrek bestaat uit zes aftrekposten:

• Zelfstandigenaftrek
• Startersaftrek
• Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid
• Aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk
• Meewerkaftrek
• Stakingsaftrek

Ondernemersaftrek 2024

Hieronder wordt dieper ingegaan op iedere aftrekpost. Er wordt uitgelegd wat de aftrekpost inhoudt, waaraan u als ondernemer moet voldoen en wat de hoogte van de aftrek is in 2024.

Zelfstandigenaftrek

De zelfstandigenaftrek is een aftrekpost die uw belastbare inkomen als ondernemer verlaagt, waardoor u minder belasting betaalt. De aftrek wordt automatisch verrekend wanneer u aangifte inkomstenbelasting doet. U moet hiervoor wel voldoen aan een aantal voorwaarden:

• U bent ondernemer voor de inkomstenbelasting;
• U voldoet aan het urencriterium van 1.225 uur.

De maximale zelfstandigenaftrek bedraagt in 2024 € 3.750. De zelfstandigenaftrek kan niet hoger zijn dan uw winst vóór de ondernemersaftrek. Deze beperking geldt niet indien u in aanmerking komt voor de startersaftrek.

Als u aan het begin van het kalenderjaar de AOW-leeftijd heeft bereikt, heeft u recht op 50% van de zelfstandigenaftrek voor ondernemers die aan het begin van het kalenderjaar de AOW-leeftijd nog niet hebben bereikt.

Sinds 2021 wordt deze aftrek afgebouwd en sinds 2023 wordt de zelfstandigenaftrek versneld afgebouwd naar € 700 in 2027. Als u aan de voorwaarden voldoet, heeft u daardoor ieder jaar op minder zelfstandigenaftrek recht.

Is uw winst te laag om de zelfstandigenaftrek helemaal te verbruiken? Dan kunt u het bedrag aan niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek in de komende negen jaar verrekenen. Uw winst moet in die jaren dan wel hoger zijn dan de zelfstandigenaftrek die in die jaren geldt. De Belastingdienst stelt het bedrag dat u kunt verrekenen voor u vast met een beschikking.

Startersaftrek

De startersaftrek is een verhoging van de zelfstandigenaftrek. Deze aftrek komt bovenop de zelfstandigenaftrek als u recht heeft op de zelfstandigenaftrek én als:

• U in de afgelopen vijf jaar niet ieder jaar ondernemer voor de inkomstenbelasting was;
• U de zelfstandigenaftrek in de afgelopen vijf jaar maximaal twee keer heeft gebruikt;
• Er in het huidige kalenderjaar of in één van de vijf voorgaande jaren geen sprake was van een geruisloze terugkeer uit een besloten vennootschap.

De startersaftrek bedraagt in 2024 € 2.123. Dit bedrag blijft in het komende jaar hetzelfde. Ook in 2025 bedraagt de startersaftrek dus € 2.123. Als u aan het begin van het kalenderjaar de AOW-leeftijd heeft bereikt, wordt de startersaftrek gehalveerd.

Het kan voorkomen dat de zelfstandigenaftrek en startersaftrek bij elkaar hoger zijn dan uw behaalde winst. Dit zou tot een verlies leiden. In dat geval kunt u een verrekening maken met andere inkomsten uit werk en woning (box 1 van de inkomstenbelasting). Als u geen andere inkomsten heeft, kunt u het verlies in andere jaren verrekenen.

Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid

U kunt ook recht hebben op een startersaftrek als u arbeidsongeschikt bent. U komt als ondernemer voor de startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid in aanmerking in het geval u aan de volgende voorwaarden voldoet:

• U bent ondernemer voor de inkomstenbelasting;
• U kunt een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen;
• U heeft aan het begin van het kalenderjaar nog niet de AOW-leeftijd bereikt;
• U was in één of meer van de vijf voorgaande jaren geen ondernemer;
• U voldoet niet aan het urencriterium, maar wel aan het verlaagd-urencriterium van minimaal 800 uur;
• Er is in het huidige kalenderjaar of in één van de vijf voorgaande jaren geen sprake van een geruisloze terugkeer uit een besloten vennootschap.

Voor de startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid moet u dus in aanmerking komen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Hieronder vallen de volgende uitkeringen:

• Uitkering volgens de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA)
• Uitkering volgens de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO)
• Uitkering volgens de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (Waz)
• Uitkering volgens de Wet arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong)
• Uitkering volgens een buitenlandse wettelijke regeling die overeenkomt met één van de regelingen hiervoor
• Uitkering bij arbeidsongeschiktheid volgens een aangewezen regeling
• Periodieke uitkering of verstrekking van een verzekering bij invaliditeit of een ongeval

De hoogte van de startersaftrek is afhankelijk van het aantal jaar dat u al gebruikmaakte van deze aftrekpost. Er zijn drie situaties mogelijk:

• U ontvangt € 12.000 startersaftrek als u in de vijf voorgaande jaren geen gebruikmaakte van deze aftrek
• U ontvangt € 8.000 als u één keer in de vijf voorgaande jaren gebruikmaakte van deze aftrek
• U ontvangt € 4.000 als u twee keer in de vijf voorgaande jaren gebruikmaakte van deze aftrek

U kunt niet meer startersaftrek ontvangen dan uw maximaal behaalde winst.

Aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk

Vanuit de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO) is er een fiscale regeling waarmee u uw kosten voor Research & Development (R&D) kunt verlagen. Dit is de aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk. Hiervoor komt u in aanmerking als u aan de volgende voorwaarden voldoet:

• U bent ondernemer en voldoet aan het urencriterium van 1.225 uur;
• U beschikt over een Speur- en ontwikkelingswerkverklaring van RVO.nl. Hierin staat dat uw werkzaamheden onder speur- en ontwikkelingswerk vallen en welk bedrag u hiervoor kunt aftrekken;
• U besteedt minimaal 500 uur aan erkend speur- en ontwikkelingswerk.

In 2024 is de aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk € 15.551. Dit bedrag kan met € 7.781 worden verhoogd als:

• U in één of meer van de vijf voorgaande kalenderjaren geen ondernemer was;
• U in deze periode niet meer dan twee keer de aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk toepaste.

Meewerkaftrek

Meewerkaftrek is een aftrek waarop u recht kan hebben als uw fiscale partner in uw onderneming werkt. Hiervoor moet worden voldaan aan de volgende voorwaarden:

• U bent ondernemer en voldoet aan het urencriterium van 1.225 uur;
• Uw fiscale partners werkt in uw onderneming en ontvangt daar geen vergoeding voor of een vergoeding van maximaal € 5.000;
• Uw fiscale partner werkt voor 525 uur of meer in de onderneming.

Het bovengenoemde urencriterium wordt nauwlettend gecontroleerd. U dient daarom goed bij te houden hoeveel uur uw fiscale partner in de onderneming werkt. Ondersteunende taken tellen bovendien niet mee. De partner moet echt binnen de onderneming aan het werk zijn. Taken als de telefoon opnemen of schoonmaken tellen niet mee voor het criterium.

Hoe hoog de meewerkaftrek is, hangt af van het aantal meegewerkte uren en de hoogte van uw behaalde winst. De behaalde winst bij onteigening, bij het (gedeeltelijk) staken van de onderneming en/of bij het overbrengen van vermogensbestanddelen naar het buitenland telt niet mee.

De Belastingdienst heeft een tabel opgesteld, waarin staat op hoeveel meewerkaftrek u in welke situaties recht heeft.

Stakingsaftrek

De stakingsaftrek is een aftrek waarop u recht heeft als u uw gehele onderneming staakt. Als u uw onderneming bijvoorbeeld verkoopt, moet u belasting betalen over de stakingswinst. Stakingswinst is het verschil tussen de fiscale boekwaarde van uw bedrijf en de werkelijke waarde van uw bedrijf op het moment van de staking of overdracht. U kunt deze winst verlagen met de stakingsaftrek.

De hoogte van de stakingsaftrek is gelijk aan de hoogte van uw stakingswinst, maar is maximaal € 3.630. Dit betekent dat u tot € 3.630 geen belasting hoeft te betalen, maar daarboven wel over het resterende bedrag na de aftrek.

Een ondernemer kan het maximumbedrag van de stakingsaftrek maar één keer in zijn leven toepassen. Wanneer u bij een staking niet het gehele bedrag heeft benut, kunt u het resterende bedrag wel bij een latere staking gebruiken.

De Belastingdienst raadt aan u te laten adviseren bij de berekening van uw stakingswinst. Er zijn bovendien bijzondere situaties, waarbij u niet of slechts gedeeltelijk fiscaal hoeft af te rekenen over de stakingswinst. Dit wordt de doorschuiffaciliteit genoemd. Het is voor stoppende ondernemers goed zich daarin te verdiepen en over te laten adviseren.