Sociale media kan worden gecheckt bij kredietaanvragen

Bij het verstrekken van een lening wordt er altijd gekeken naar de krediethistorie van de consument of onderneming. Toch is dat tegenwoordig niet meer het enige waar banken en financiële instellingen naar kijken. Steeds vaker wordt de persoonlijkheid van de klant gecheckt, en wel via online persoonlijkheidstesten. Dit gebeurt via slimme algoritmes die risicoprofielen en scores samenstellen. Het Nederlandse bedrijf AdviceRobo kijkt zelfs naar profielen op sociale media en doorlicht de zoekgeschiedenissen van de potentiële lener.

Het begint een trend te worden: adviezen geven aan de hand van algoritmes die doordringen in het dagelijks leven van de mensen. Dat vertelt Diederick van Thiel, directeur van AdviceRobo aan de Volkskrant. ‘Vorig jaar kregen in totaal een miljoen consumenten met behulp van onze algoritmes een advies. Dit jaar zal dat aantal al zijn verdubbeld’, aldus Van Thiel. Gegevens uit vragenlijsten, sociale media en het surfgedrag worden naast de krediethistorie gebruikt om de nieuwe klant in te schatten.

Zelfvertrouwen

Van Thiel legt in het interview uit waarom dit gebeurt: ‘We willen inzicht krijgen in wie de klant echt is. Wat mensen drijft. Kan iemand geld opzij zetten of koopt diegene bij het eerste succesje gelijk een dure auto?’ Zo wordt er onder meer gekeken naar het zelfvertrouwen. ‘Te veel is niet goed, want dan nemen mensen te veel risico’s. Te weinig is ook niet goed.’

Het doorspitten van media als Facebook en Twitter is een nieuwe ontwikkeling. Bij het doen van een online intake moet er wel toestemming gegeven worden voor zo’n check. Volgens Van Thiel stemmen veel klanten daar mee in: ‘Ook wel logisch, want ze zijn er bij gebaat om een krediet te krijgen.’

Privacywet

Door deze identiteitscontrole lijken bedrijven als AdviceRobo op het randje te zitten van de dit jaar ingevoerde privacywet (AVG). Er wordt dan ook expliciet aandacht aan besteedt door de Autoriteit Persoonsgegevens. Een woordvoerder tegen de Volkskrant: ‘Nog los van de vraag of het daadwerkelijk meer inzicht geeft, zijn dit soort testen zeer ingrijpend op de privacy van mensen. De noodzaak om zoveel, heel persoonlijke informatie op te vragen lijkt te ontbreken. Daarom stelt de wet heel hoge eisen aan partijen die aan de slag willen met persoonsgegevens.’

Ondernemers

AdviceRobo is inmiddels actief in tien landen, waaronder in Nederland. Hier maken onder meer SNS en Regiobank gebruik van de algoritmes van het bedrijf. Dit gebeurt tot op heden vooral bij relatief kleine kredieten, bijvoorbeeld van een paar duizend euro. Deze worden vaak verstrekt aan kleine ondernemers. Toch wordt er in Nederland niet gebruik van alle mogelijkheden die AdviceRobo biedt: sociale media en surfgegevens zitten nog niet in de versie die in Nederland gebruikt wordt voor het opstellen van een persoonlijk profiel. Nóg niet, vertelt Van Thiel: ‘Volgend jaar gaan ook Nederlandse klanten die laatste versie van software gebruiken.’ De Volksbank, moederbedrijf van SNS en Regiobank, laat weten dat zij dit te ver vinden gaan en dit dus niet gaan gebruiken.

Omdat er altijd vooroordelen in kunstmatige intelligentie kunnen sluipen, worden de programma’s volgens Van Thiel uitgebreid getest. ‘Daarnaast moet een bank ook aan een klant kunnen uitleggen waarom diegene geen krediet krijgt’, benadrukt hij.